Στην Ελλάδα όπου το τσιμέντο είναι φθηνό και καλής ποιότητας , το οπλισμένο σκυρόδεμα είναι σήμερα το πιο συνηθισμένο υλικό για τα φέροντα στοιχεία μια κατασκευής.

Για φέροντα οργανισμό (ο οργανισμός που μεταφέρει τα φορτία μιας κατασκευής στο έδαφος) χρησιμοποιείται πάντα οπλισμένο σκυρόδεμα. Το κυριότερο πλεονέκτημα του σκυροδέματος είναι η αντοχή του στη θλίψη, ενώ  το βασικό του μειονέκτημα είναι η μικρή αντοχή του σε εφελκυσμό. Το μειονέκτημα αυτό αντιμετωπίζεται με την ενίσχυση , όπλιση , της εφελκυόμενης περιοχής του σκυροδέματος με υλικά που έχουν μεγάλη αντοχή σε εφελκύστηκες δυνάμεις και μπορούν να συνεργαστούν με το σκυρόδεμα. Έτσι καθιερώθηκε ο χάλυβας ως οπλισμός του σκυροδέματος

Τα διάφορα μέρη του φέροντος οργανισμού ταξινομούνται σε οριζόντια και  κατακόρυφα. Τα οριζόντια στοιχεία είναι οι πλάκες και τα γραμμικά δοκάρια, ενώ τα κατακόρυφα είναι τα γραμμικά υποστυλώματα.

Οριζόντια Στοιχεία Φέροντος Οργανισμού 

Οι πλάκες είναι οριζόντιες όταν αφορούν πατώματα ή δώματα, ενώ οι πλάκες υπό κλίση αφορούν στέγες η σκέλη κλιμακοστασίων. Ανάλογα με τις πλευρές που εδράζονται χαρακτηρίζονται ως :

• πρόβολος (έδραση σε μία πλευρά) ,
• αμφιέρειστες (έδραση σε 2 παράλληλες πλευρές)
• διέρειστες (έδραση σε δύο υπό γωνία πλευρές), 
• τριέρειστες και τετραέρειστες με έδραση σε τρείς και τέσσερεις αντίστοιχα πλευρές.

Τα δοκάρια έχουν 2 διαστάσεις το πάχος τους και την κρέμαση δηλαδή το ωφέλιμο ύψος το οποίο μετράται από το επάνω μέρος της πλάκας που στηρίζουν, έως το κάτω μέρος της δοκού). Εκτός από τις κλασσικές μορφές δοκαριών συναντώνται στους φέροντες οργανισμούς σκυροδέματος και οι εξής ειδικές κατασκευές δοκών : 

• τα αντεστραμμένα δοκάρια , όπου οι δοκοί τοποθετούνται στην επάνω πλευρά της πλάκας, δεν έχουμε κρέμαση δοκού αλλά ύψος.
• Οι κρυφοδοκοί οι οποίοι είναι μια μορφή δοκαριών που δεν προεξέχουν από την πλάκα, ενώ διαθέτουν τον κλασσικό οπλισμό δοκών και τέλος
• Οι ενισχυμένες ζώνες οι οποίες δεν στηρίζουν ουσιαστικά τις πλάκες, αλλά τις ενισχύουν σημειακά όπου καταπονούνται.

Κατακόρυφα Στοιχεία Φέροντος Οργανισμού

Τα γραμμικά υποστυλώματα είναι συνήθως τετράγωνα όμως μπορούν να έχουν και άλλα σχήματα όπως ορθογώνιο σχήμα, γωνιακό, ταφ, διπλού ταφ ακόμα και κυκλικό. Τα υποστυλώματα έχουν σκοπό να μεταφέρουν τα φορτία της κατασκευής στον αμέσως αποκάτω όροφο μέχρι την τελική στάθμη της θεμελίωσης.

Τα τοιχία είναι επιφανειακά στοιχεία και βοηθούν πολύ στην αντισεισμική συμπεριφορά του κτίσματος. Επίσης σημαντική για την αντισεισμική συμπεριφορά του κτιρίου είναι η ισοκατανομή των τοιχίων στους δύο άξονες της κάτοψης.

Για την κατασκευή του σκυροδέματος χρησιμοποιούνται κυρίως ξύλινα καλούπια. Τα ξύλινα καλούπια είναι συνήθως τυποποιημένα λόγω των τυποποιημένων διαστάσεων ξυλείας. Αυτού του είδους οι ξυλότυποι απορροφούν γρήγορα το νερό από το νωπό σκυρόδεμα και έτσι αποτυπώνονται τα νερά και οι ρόζοι στην επιφάνεια τους, πράγμα που στο εμφανές μπετόν έχει και αισθητική αξία με την προϋπόθεση ότι οι σανίδες είναι λείες και έχουν όλες το ίδιο πάχος. Γενικά όμως πρέπει εσωτερικά να επαλείφονται, τόσο για να αποκολλούνται εύκολα, όσο και γιατί οι ρόζοι προκαλούν ανωμαλίες στην τελική επιφάνεια του σκυροδέματος. Σχέδια ξυλοτύπων ονομάζονται τα κατασκευαστικά σχέδια του ΦΟ σκυροδέματος. Η στατική μελέτη εκφράζει τα αποτελέσματα ως προς την κατανομή των φορτίων στις απαιτούμενες διατομές σκυροδέματος και οπλισμού. Τα σχέδια ξυλοτύπων που εικονίζουν την εκάστοτε πλάκα με τα δοκάρια, τα υποστυλώματα που την στηρίζουν και τα λοιπά στοιχεία του Φέροντος οργανισμού.

Η συμβατική κατασκευή του Φέροντος οργανισμού από οπλισμένο σκυρόδεμα αφορά την κατασκευή ή την συναρμολόγηση ξυλοτύπων, τη διάταξη του οπλισμού , τη μεταφορά και διάστρωση του σκυροδέματος. Αρχίζει από την θεμελίωση και συνεχίζεται η κατασκευή όλων των υπέργειων ορόφων της κατασκευής. Πριν την σκυροδέτηση προηγείται η τοποθέτηση του σιδηρού οπλισμού. Τα σίδερα πρέπει να έχουν τυπική απόσταση από τα καλούπια και να περιβάλλονται από κονίαμα ώστε να προφυλάγονται και να μην προκαλούνται σκουριές στην επιφάνεια του σκυροδέματος.   

Η διάστρωση του σκυροδέματος πρέπει να γίνεται σε στρώσεις πάχους μικρότερου από 15 εκατοστά αμέσως μετά το τέλος της ανάμιξης. Πριν από τη διάστρωση, πρέπει τα καλούπια να καθαρίζονται καλά. Όταν πρόκειται για ξύλινα καλούπια πρέπει να καταβρέχονται με άφθονο νερό. Κατά την διάστρωση τα νωπά σκυροδέματα δονούνται με μηχανικό δονητή. Η υπερβολική δόνηση μπορεί να βλάψει την ποιότητα. Τέλος επιβάλλεται η λήψη δοκιμίων κατά τη σκυροδέτηση για τον έλεγχο αντοχής του σκυροδέματος. Η θερμοκρασία του νωπού σκυροδέματος πρέπει να είναι από 5-30 ˚C. Μετά τη διάστρωση και τη δόνηση το σκυρόδεμα πρέπει να παραμείνει σε απόλυτη ηρεμία, ώσπου να συντελεστεί η πήξη του. Όσο διαρκεί η πήξη, το σκυρόδεμα πρέπει να προφυλάσσεται από το κρύο και τον παγετό, καθώς επίσης και από τον καύσωνα. Οι προφυλάξεις αυτές ισχύουν για διάστημα μέχρι να ολοκληρωθεί η πήξη και να συντελεστεί η σκλήρυνση ομαλά.

Το ξεκαλούπωμα δεν πρέπει να γίνει πριν από ένα στάδιο ικανοποιητικής σκλήρυνσης του σκυροδέματος για να μην έχουμε φθορές. Όταν το σκυρόδεμα έχει σκληρυνθεί επαρκώς, δηλαδή το σκυρόδεμα έχει αναπτύξει τέτοια αντοχή ώστε να μπορεί να παραλάβει με την απαιτούμενη ασφάλεια όλα τα επιβαλλόμενα φορτία. Η αντοχή του σκυροδέματος αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, τους πρώτους μήνες αυξάνεται πολύ γρήγορα και στην συνέχεια λιγότερο, η αύξηση αυτής της αντοχής μπορεί να διαρκέσει για πολύ. Η όλη διεργασία κατασκευής του φέροντος οργανισμού από οπλισμένο σκυρόδεμα πρέπει πάντως να ελέγχεται με τυποποιημένες μεθόδους δοκιμών.       

Βιβλιογραφία : ΟΙΚΟΔΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΓΓΕΛΟΣ Ι. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ